Wat is herstel (niet)?

Als mensen het woord herstel horen, denken ze vaak aan iets dat stuk is en dat gemaakt moet worden. Zoals een fiets waar de remmen niet meer van werken: als je de remblokjes vervangt werkt alles weer prima zoals voorheen.

Bij psychisch herstel zou het ook kunnen lijken alsof je moet herstellen wat er stuk is gegaan, zodat je nadien weer kan functioneren zoals voorheen. Maar teruggaan naar voorheen is nooit een optie. We kunnen niet terug in de tijd, terug naar hetzelfde punt om daar dan ‘anders en beter’ door te komen.

Herstellen van een psychische kwetsuur of kwetsbaarheid is niet iets dat even snel-snel gelijmd of geplakt wordt. Het betekent eigenlijk dat je jezelf opnieuw moet uitvinden. Logisch dus dat zoiets behoorlijk wat tijd, energie en vallen en opstaan vraagt.

Wanneer je vastloopt in jezelf heeft dat vaak zo’n impact dat je niet meer dezelfde bent als voordien. Dat betekent ook dat je geconfronteerd wordt met existentiële vragen zoals ‘Wie ben ik dan, met deze kwetsbaarheid?’ of ‘Hoe kan ik leven met en na de kwetsuren die ik opgelopen heb?’

Mensen met een eetstoornis vertellen wel eens hoe de eetstoornis zo’n groot deel is geworden van wie ze zijn en dat het zoveel tijd in beslag neemt, dat ze eigenlijk niet meer weten wie ze zijn en wat er voor hen wérkelijk nog toe doet. De eetstoornis wordt dan pseudo-identiteit. Je bent de persoon met een eetstoornis, en die eetstoornis regelt je hele denken, voelen en leven… In therapie gaan we samen op zoek naar hoe we jou terug de teugels in handen kunnen geven, naar wie je bent en wat voor jou belangrijk is. En dat kunnen soms behoorlijk andere dingen zijn dan voordat je zo in de knoop geraakte.

We vertellen onze cliënten wel vaker dat herstellen eigenlijk het (her-)schrijven is van je eigen handleiding. Je leert jezelf in therapie, door ontmoetingen met anderen, door stil te staan bij jezelf,… steeds beter kennen. Je krijgt inzicht in wat signalen zijn dat het goed met je gaat, of juist minder goed. Wat je allergieën zijn en waar je juist heel veel energie uit haalt. Wie je mag helpen en op welke manier ze dat voor je kunnen doen. Wat je zelf kan doen en waar je hulp bij nodig hebt. Wat situaties zijn waar je van gaat openbloeien en welke situaties je maar beter zoveel mogelijk kan vermijden, omdat ze je zo op de proef stellen dat het teveel van jezelf vraagt.